تصفیه خارجی :
كلیه روشها برای رهایی از مشكلات ناشی از وجود ناخالصی قبل از ورود اب به داخل واحد صنعتی را تصفیه خارجی گویند كه شامل روشهایی چون اهك زنی استفاده از رزین ها ی تعویض یونی و فیلتراسیون می باشد.
تصفیه داخلی :
در صورت كم بودن دبی اب ممكن است هزینه تصفیه اب به روشهای خارجی خیلی زیاد باشد لذا برای حذف كامل نا خالصی ها با افزودن مواد شیمیایی مناسب به اب در خود واحد صنعتی عمل تصفیه انجام می پذیرد كه به ان تصفیه داخلی می گویند.
" تاریخچه رزین های تعویض یونی"
رزین های تعویض یونی ذرات جامدی هستند كه می توانند یون های نا مطلوب در محلول را با همان مقدار اكی والان از یون مطلوب با بار الكتریكی مشابه جایگزین كنند.
در سال ۱۸۵۰ یك خاك شناس انگلیسی متوجه شد محلول سولفات امینیومی در لایحه های خاك عبور می كند امونیوم خود را با كلسیم عوض كرده و به صورت سولفات كلسیم در می اید كه ادامه تعقیبات منجر به شناسایی سیلیكات الومینیوم به عنوان یك ماده تعویض كننده یون گردید . به رزین های معدنی زئولیت می گویند كه قادرند یونهای كلسیم و منیزیوم را از اب حذف كرده و به جای ان سدیم ازاد كنند از این رو به زئولیتهای سدیمی مشهور شده اند اما زئولیتهای سدیمی قادر به تصفیه سیلیس اب نبودند و این علت دانشمندان را بر ان داشت تا زئولیتهایی در هلند ساخته شود كه به جای سدیم فعال هیدروژن فهال دالشتند كه به زئولیتهای كاتیونی معروف شدند و می توانستند تمام نمكهای محلل در اب را به اسیدهای مربوطه تبدیل كنند در حال حاظر رزینهای كاتیونی ضعیف و قویو همچنین رزینهای انیونی ضعیف و قوی تولید گردیده است .
رزین ها در داخل ستونهای مخصوص از جنس استیل (فولاد زنگ نزن) روی لایهای سیلیس مشبك ریخته می شود و اب خام از بالا روی ان ریخته و از پایین ستون خارج می شود .
احیای رزین:
پس از اینكه مدتی از رزین استفاده گردید مدت تصفیه ان كم می شود و باید عمل احیا روی ان انجام گیرد كه شامل مراحل زیر می باشد.
شستشوی معكوس كه اب از كف بستر رزین به طرف بالا جریان پیدا می كند كه هدف معلق كردن دانه ای رزین می باشد .
تزریق ماده شیمیایی احیا كننده (هنگامی كه نمك استفاده می شود تا زمانی كه اب خروجی تلخ است یعنی منیزیم)
شستشوی اهسته : به خاطر توزیع ماده شیمیایی در سرتاسر بستر رزین و در نتیجه تماس بهتر ماده شیمیایی با دانه های رزین
شستشوی سریع به خاطر حذف باقیمانده ماده احیا كننده تا دستگاه برای سرویس دهی مجدد اماده گردد.
الكترو دیالیز:
كمتر از ربع قرن است الكترودیالیز به عنوان یك روش صنعتی برای تصفیه اب در جهان مطرح شده است . الكترودیالیز همانند روش رزینهاست ولی به جای دانه های ریز از غشاهای صفحه ای با مقاومت مكانیكی بالا استفتده می شود . این غشاء دارای دو نوع كاتیونی و انیونی می باشد كه غشاءهای انیونی دارای بار الكتریكی مثبت بوده و فقط انیونها می توانند از ان عبور كنند . غشاءهای كاتیونی دارای بار الكتریكی منفی بوده و تنها كاتیونها اجازه عبور را دارند .
اسمز معكوس :
فرایندی فیزیكی است كه می توان از محلولی به كمك یك غشاء نیمه تراوا حلال تقریبا خالص تهیه كرد .
اسمز معكوس می تواند ۹۹% مواد معدنی حل شده و ۹۷% مواد الی و كلوئیدی اب را حذف كند . در اسمز معكوس اب خام توسط پمپ به داخل محفظه ای كه دارای غشاء نیمه تراوا می باشد رانده می شود چون تقریبا فقط اب خالص می تواند از غشاء عبور كند.